Proces restrukturyzacji firmy a zwolnienia pracownicze - główne zadania pracodawcy

Ostatnie kilkanaście miesięcy to czas zmian w wielu gałęziach gospodarki. Turbulencje związane z pojawieniem się koronawirusa odczuli przedsiębiorcy w prawie każdym sektorze. Wielu z nich musiało zamknąć lub znacznie ograniczyć swoją działalność. Brak przychodów albo ich zmniejszenie, zmusiły część pracodawców do mocnego ograniczenia kosztów i trudnych decyzji związanych z restrukturyzacją zatrudnienia.

Restrukturyzacja, likwidacja czy upadłość?

Proces restrukturyzacji firmy a zwolnienia pracownicze - główne zadania pracodawcyPierwsze skojarzenia jaki przychodzą do głowy po usłyszeniu słowa restrukturyzacja, to najczęściej likwidacja lub upadłość pracodawcy. Jednak nie do końca są to prawidłowe skojarzenia. Podstawową różnicą pomiędzy tymi pojęciami jest cel, któremu one służą. Restrukturyzacja przedsiębiorstwa jest konieczna, jeżeli firma nie posiada wystarczających środków finansowych, zagrożona jest egzekucjami czy ma problemy produkcyjne. I po prostu potrzebuje czasu na wdrożenie nowych pomysłów czy odpowiednich działań naprawczych. Prawidłowo przeprowadzona restrukturyzacja polega na opanowaniu sytuacji kryzysowej oraz odzyskaniu stabilności organizacyjnej i ekonomicznej. Dzięki temu będzie mogła dalej prowadzić swoją podstawową działalność. W przypadku likwidacji czy upadłości firma kończy swoją działalność definitywnie.

Restrukturyzacja firmy a zwolnienia pracowników

Bez względu, jakie są przyczyny restrukturyzacji, w ramach powiązanych z nią działań naprawczych, najczęściej dochodzi do zwolnień pracowników. Wynika to najczęściej z likwidacji niektórych stanowisk pracy czy ich łączenia. Pojawić się może również duża rotacja pracowników, ponieważ część zatrudnionych poczuje się zagrożona i odejdzie z pracy wcześniej.

W wyniku restrukturyzacji dochodzi do rozwiązania umów z częścią załogi, zwykle w drodze wypowiedzeń przez pracodawcę. Przyczyny takich wypowiedzeń w kodeksie pracy określane są jako przyczyny niedotyczące pracownika, ponieważ nie ponosi on żadnej winy za zaistniałą sytuację. Rozwiązanie stosunku pracy może również nastąpić na mocy porozumienia stron. Jednak taka sytuacja jest rzadko spotykana. Najczęściej są to wypowiedzenia jednostronne pracodawcy, nie wymagające zgody drugiej strony.

Polecamy również:

Czy wielkości firmy ma wpływ na obowiązki pracodawcy podczas zwolnień pracowników?

Restrukturyzacja firmy a zwolnienia pracowników zdarzają się zarówno w małych, jak i dużych firmach. Od stanu zatrudnienia uzależnione są obowiązki pracodawców, co do zwalnianych pracowników. Pracodawca zatrudniający do 20 osób przy zwalnianiu pracowników powinien opierać się na zapisach kodeksu pracy. Nie przewidziano tu specjalnych uprawnień dla pracowników czy dodatkowych obowiązków dla pracodawców. Inaczej jest w przypadku firm, w których stan zatrudnienia przekracza 20 osób. Jeżeli pracodawca zdecyduje się na zwolnienia grupowe, to zobowiązany jest do przestrzegania ustawy z 13 marca 2003 roku, o szczególnych zasadach rozwiązywania stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.

Restrukturyzacja firmy a zwolnienia grupowe

Jeżeli pracodawca zamierza przeprowadzić zwolnienia grupowe podczas restrukturyzacji firmy, musi taki zamiar skonsultować z przedstawicielami pracowników lub z istniejącymi w zakładzie związkami zawodowymi. Jeżeli w wyniku rozmów nie dojdzie do porozumienia, pracodawca ustala regulamin określający zasady postępowania w sprawach związanych ze zwolnieniami.

Restrukturyzacja firmy a zwolnienia grupowe w przedsiębiorstwie to również kwestia, o której z wyprzedzeniem musi być powiadomiony właściwy dla pracodawcy urząd pracy. Dodatkowo, aby mogło do dojść do zaplanowanych zwolnień grupowych muszą być one przeprowadzone w czasie 30 dni. Oprócz tego zwolnienie musi dotyczyć określonej liczby pracowników, która jest uzależniona od ogólnego stanu zatrudnienia w przedsiębiorstwie. Warto przy tym wspomnieć, że jeżeli liczba pracowników będzie mniejsza niż określona w ustawie lub czas będzie dłuższy niż 30 dni, to zwolnienia będą traktowane jako indywidualne a nie grupowe.

Ustawa nakłada również na pracodawcę obowiązek wypłaty odpraw pieniężnych, jeżeli pracownicy są zwalniani z przyczyn ich niedotyczących. Dotyczy to zarówno zwolnień grupowych jak i indywidualnych. Wysokość odprawy jest uzależniona od stażu pracy pracownika. Pracodawcy zatrudniający do 20 osób, nie maja obowiązku naliczania odpraw.

Komunikacja podczas restrukturyzacji firmy

Restrukturyzacja firmy a zwolnienia pracowników to zawsze temat budzący wiele emocji. Osoby, które tracą pracę często odczuwają bardzo duży stres związany z utratą stanowiska i koniecznością odnalezienia się w nowej sytuacji. To również duży stres dla osób, które nie zostały zwolnione. Często zamiast ulgi czują oni wiele negatywnych emocji. Szczególnie trudne jest to dla osób, które łączyły bliskie relacje z innymi zwolnionymi pracownikami.

Czy proces redukcji zatrudnienia da się przeprowadzić bezboleśnie ? Niestety, nie. Dlatego tak ważna jest szczera komunikacja oraz wyjaśnienie powodów zwolnień. Dzięki temu będzie można uniknąć niepotrzebnych niedopowiedzeń, wyolbrzymień i plotek, które mogą wpłynąć negatywnie na obraz firmy.